بی زَر و گنج به صد حِشمَت قارون باشی

در مَقامی که صَدارت به فقیران بخشند

چشم دارم که به جاه از همه افزون باشی

در رَهِ منزل لَیلِی که خطرهاست در آن

شرط اول قدم آن است که مَجنُون باشی

نُقطَه عشق نمودم به تو هان سَهو مکن

ور نه چون بنگری از دایره بیرون باشی

کاروان رفت و تو در خواب و بیابان در پیش

کی روی ره ز که پرسی چه کنی چون باشی

تاجِ شاهی طَلَبی گوهر ذاتی بنمای

ور خود از تُخمَه جمشید و فریدون باشی

ساغَری نوش کُن و جُرعَه بر افلاک فَشان

چند و چند از غَمِ اَیّام جگرخون باشی

حافظ از فقر مَکُن ناله که گر شعر این است

هیچ خوشدل نپسندد که تو مَحزُون باشی


* دیوان حافظ  با تصحیح مرحوم عَبدُالرَّحیم خَلخالی ص 272 غَزَل 436 .


معنای شعر :


 1-  ای دل آنگاه که از شرابِ سُرخِ معرفت ، خَراب و مَست و مجنون گردیده باشی در این صورت  بدون  داشتنِ مال و  زر و گنج ،  صد حِشمت و جلال و شُکُوه  قارون را دارا  می باشی . به عبارت دیگر اگر اهل معرفت و اهل عشق باشی  مقام و منزلت تو  از صد حِشمت و جلال و جبروتِ ظاهری قارون و قارونیان بالاتر است

 2- در جایگاهی که به  محتاجان و نیازمندان (نیازمندان طریقِ معرفت و طریق عشق) ، صدرنشینیِ مجلس را عطا میکنند امیدوارم که از نظر جاه و مقام و منزلت برتر از همه باشی .

3-  در طریق رسیدن به منزل معشوقه یعنی منزل لَیلِی (لَیلا) که خطرهای بسیاری وجود دارد، شرط گامِ نخستین آن است که دیوانه و مجنون و مَست و  شیفته و شَیدا باشی . به عبارت دیگر سر آغاز طی کردن مسیر عشق ، از خود رهیدن و توجه تامّ به معشوق است .

4- نُقطه و مرکز اصلی دایره عشق را به تو نشان دادم و باید مسیر عشق را درست طی کنی (شرط اول قدم آن است که مَجنُون باشی) ، هوشیار باش و اشتباه مکن وگرنه اگر بدون هدایت و راهنماییِ «خِضرِ راه» در وادی «عِشق» وارد شوی گمراه می شوی و در ظُلُمات می اُفتی و  هنگامی که به خود بیایی ، می بینی که از این دایره ، خارج شدی و به سوی گمراهی و هلاکت پیش می روی .  به قول حافظ «عَلَیهِ الرَّحمه» : قطع این مرحله بی همرهی خِضر مکن - ظُلُمات است بترس از خطر گمراهی   .

5- کاروان رفت و تو در خوابی و بیابانِ حَیرت و سرگشتگی که همراه با صدها خطر می باشد در برابرت قرار دارد ، کی می خواهی در مسیرِ روشن و درست  حرکت کنی و گام برداری ؟ راه را از چه کسی می خواهی بپرسی تا در مسیرِ صحیح حرکت نمایی؟ وقتی دیگر نمانده است . غفلت و از دست دادن فرصت ها تا کی باید ادامه داشته باشد ؟!!!  از عُمرت و از فرصت هایت دیگر چیزی باقی نمانده است . غفلت تا کی ؟!!!    چه کار می خواهی  بکنی؟  وچه وضعی خواهی داشت؟  کی و چه وقتی باید  بیدار شوی ؟!!!  هر چه زودتر قبل از اینکه مرگ به سراغت آید مسیر درست را انتخاب کن و در راه معرفت  و عشق قدم بردار  .

6- اگر  خواهان تاجِ سلطنت و سَروَرِیِ واقعی  هستی ، جوهر و گوهرِ پاکِ فطری و باطنیِ خود را نشان بده  اگر چه حتی از ریشه و نسل و  نژاد جمشید و فریدون باشی . جاه و مقام ظاهری ارزشی ندارد . آنچه که مهم است گوهر پاک و فطرت و باطنِ سالم و اهل معرفت بودن است  . هر چقدر هم مقامِ ظاهری داشته باشی و حتی از نژاد پادشاهانی چون جمشید و فریدون باشی باید برای تحصیل سلطنت و سروری حقیقی و واقعی ، پاک طینت و پاک فطرت باشی و گوهر وجودت را باید آشکار کنی . به قول شاعر : ظاهر زیبا نمی آید به کار - حرفی از معنا اگر داری بیار 

7-  ساغَری و جامی از  شرابِ معرفت و عشق را بنوش تا آرامش یابی  و جُرعَه ای از آن را برگردون و اَفلاک بپاش تا آسمانیان و زمینیان و دیگران را هم بهره مند از شرابِ عشق و معرفت سازی ، تا کی  می خواهی از حوادث و تلخی های روزگار ، جگرخون و نگران و اندوهگین و غُصّه دار  باشی؟ بر امور ناپایدار غُصّه مخور که درمانده می شوی .

8-  ای حافظ ، از فقر و نداری و تنگدستیِ ظاهری ناله و شِکوَه مکن زیرا اگر شعر این است که تو سرودی و پیام سُخَنت  این است که در شعرت آمده است  در این صورت  هیچ خوشدل و اهل صفا و معرفتی نمی پسندد و قبول نمی کند  که تو برای این امور فانی غمگین و افسرده باشی و شایسته نیست که برای چیزهای ناپایدار و فانی شدنی  غمگین و ناراحت و نگران باشی  و به قول سعدی «عَلَیهِ الرَّحمه» :   آنچه نپاید دلبستگی را نشاید  و نیز سعدی «عَلَیهِ الرَّحمه»  در باب اول از کتابِ گلستانش می گوید :

جهان ای برادر نمانَد به کس

دل اندر جهان آفرین بند و بس

مَکُن تکیه بر مُلک دنیا و پُشت

که بسیار کس چون تو پَروَرد و کُشت

چو آهنگ رفتن کند جان پاک

چه بر تخت مُردن چه بر روی خاک


و خداوند مُتَعال در سوره «اَلرَّحمن» آیات  26 و 27 فرمودند : کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ * وَ یَبْقى‌ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ .  یعنی هر که روى زمین است ، فنا پذیر است و زنده ابدی ذات خدای با جلال و عظمت تو است .

و به قول شاعر :

هر که آمد به جهان اهل فنا خواهد بود

آنکه پاینده و باقیست خدا خواهد بود

 

پس :  آنچه نپاید دلبستگی را نشاید

  


*** توضیح  اشعارِ فوق  توسط : استاد  سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی

 


************************************

*** عشقنامه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیج+پایگاه اندیشوران حوزه+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=17444ه+کلیک کنید+

 
 *** یاد باد عصری که فانوس داشتیم -   یکدگر  را واقعا دوس داشتیم +نسیم ادب +استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی +http://nasimeadab.parsiblog.com/Posts/310/ . +کلیک کنید .

*** ازدواج کنید - ازدواج کنید - ازدواج کنید+آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی + پایگاه اندیشوران حوزه + http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=18347 . +کلیک کنید .

*** قرآن کتابی پراز خیر وبرکت+ کتابخانه اینترنتی آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+پایگاه اندیشوران حوزه +http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=2252 +کلیک کنید .

*** انسان گُل سَرِ سَبَدِ موجودات(تفسیر)+ تنظیم و اصلاحات و اضافات توسط استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+ پایگاه اندیشوران حوزه + http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=6779 .+کلیک کنید .

*** گفتار برخی از دانشمندان در فضیلت علم+مَحَجَّةُ البَیضاء مُلّا مُحسِن فیض کاشانی+آیت الله  سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم عسکری گیلانی + http://hakim-askari.rozblog.com/post/703 . + کلیک کنید .

***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) گیلانی جیلدانی لشت نشایی رشتی قُمی+ پایگاه اندیشوران حوزه + http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=18206 .+ کلیک کنید .
 

***  درس هایی از نَهجُ البَلاغه توسط آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی در مسجد امام خمینی پردیسان قم-چهار شنبه شب ها (شب های پنج شنبه) - بعد از نماز مغرب و عشا . +سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/693 .+کلیک کنید . 

*** آیاولایت فقیه انتصابی تشریعی الهی است یاانتخابی اعتباری مردمی؟!+آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=17844+ پایگاه اندیشوران حوزه .+کلیک کنید .

*** نقدبرنقد+نقدبرنقدجناب آقای دانیال نمازی توسط استاد سید اصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+پایگاه اندیشوران حوزه+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=17640 ..+کلیک کنید .

*** نقد استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی به سخنان حجت الاسلام دکترداوود فِیرحی زنجانی+نقد بر یک مُصاحبه انحرافی+پایگاه اندیشورران حوزه+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=17535 .+کلیک کنید .

*** تفسیر سوره کهف توسط آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+ بر اساسِ «متنِ عربی کتابِ اَلمیزان جلد 13.علامه طباطبایی»+سایت سعادت میرقدیم ها+کلیک کنید  +

http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/8 .

***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید

****  دل به دنیا درنبندد هوشیار +پایگاه اندیشوران حوزه + استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی +http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=7923 + کلیک کنید .

  

*** موضوعات و عناوین اخلاقی و تربیتی و اجتماعی و اعتقادی و حدیثی+پایگاه اندیشوران حوزه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

***جایگاه زکات در اقتصاد اسلامی+(1 و 2)+گفتگوی خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست اساتیدبا آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/686..+کلیک کنید .

****مرحوم مهندس  سید نور الدین سعادت میرقدیم لاهیجانی+سایت سعادت میرقدیم ها یا دانش پیما+استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/57 . + کلیک کنید .

****مرحوم مهندس سید نورالدّین سعادت میرقدیم لاهیجانی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی+آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی + http://hakim-askari.rozblog.com/post/708 . +کلیک کنید .

***کاروان زندگی مَنزِل به مَنزِل می رود+مرحوم مهندس سید نورالدین سعادت میرقدیم لاهیجی+پایگاه اندیشوران حوزه+پیام تسلیت آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=18361 .+کلیک کنید .

 

 

***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) بابازاده گیلانی جیلدانی لشت نشایی قُمی - کلاس سوّم راهنمایی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشت+http://hakim-askari.rozblog.com/post/696 .+کلیک کنید .

 

***  مجموعه ای از دعاها به نثر ساده زبان فارسی +پایگاه اندیشوران حوزه +آیت الله  سید اصغر سعادت میر قدیم لاهیجانی+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=11703 .+کلیک کنید .

 گل تقدیم شمامجموعه ای از دعاها به نثر ساده زبان فارسی+آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی+ (کلیک کنید)


 

 

 






برچسب ها : غَزَلی از حافظ که باید با آب طَلا نوشت  , این غَزَل رو حفظ کنید  , استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی  ,