***نسیم معرفت***
به نام خدا
***اصول پانزده گانه در بحث های سیاسی و ...
دربحث های سیاسی و غیر سیاسی توهین ممنوع است.
با توجه به قدرت تعقل و تفکر و تحلیلی که خداوند به انسان داده وبا عنایت به اینکه آدمی ذاتا اهل جستجو و کنکاش است روی این جهت بحث های سیاسی و علمی و پرسشگری در باره مسایل مختلف یکی از خصیصه ها و ویژگی های جداناپذیر برای انسان ها است و انسان ها حق دارند جهت درک حقایق در مقوله های مختلف به بحث و بررسی بپردازند . گسترش علوم در رشته های گوناگون در اعصار و امصار مختلف محصول و نتیجه همین خصوصیتی است که به آن اشاره نمودم . بحث و مباحثه و مناظره و مذاکره و.... همه اینها باید در راستای رشد و تعالی روحی و فکری و معنوی انسان باشد . یکی از سنت های بسیار پسندیده و زیبا در حوزه های علمیه بحث و مباحثه است که اهل علم و طلاب دینی هر درسی را که از محضر استاد فرا می گیرند با هم به مباحثه می پردازند و این کار سبب تقویت و توانمندی در امور علمی و تحقیقی می گردد و بُنیه ها و پایه های علمی مستحکم تر می شود . روش مباحثه در حوزه های علمیه یک کار منحصر به فرد است و بعدها برخی دانشگاه های معتبر دنیا نیز از این سنت اصیل و دیرینه حوزه های علمیه الگو برداری نمودند و استفاده می کنند. طلاب و محصِّلین علوم دینی با اینکه بطور جدی وارد بحث و گفتگوی دوطرفه ویا چند طرفه می شوند اما هیجگاه در مقام مباحثه و مذاکره به هم توهین و تحقیر نمی کنند و در پی استیلاء طلبی و تفوُّق خواهی بر دیگری نیستند بطوری که طرف مقابل را تحقیر بنمایند بلکه برادرانه و خالصانه و برای خدا به مباحثات علمی می پردزاند و سعی می کنند که از مِراء و جدال و نزاع که موجب دل آزردگی و آفات دیگر است پرهیز کنند. البته ممکن است طلبه ای قواعد اخلاقی مباحثه را زیرپا بگذارد که حتما کارش مذموم و نادرست است. این عمل و روشِ بحث و مباحثه حوزوی که دارای برکات زیادی هم می باشد شایسته است که در محفل های سیاسی هم جریان پیدا کند و سیاسیون ما هم برادرانه و مخلصانه جهت رشد فکری و روشن شدن حقایق ، با هم مباحثه طلبگی بنمایند و قواعد واصول اخلاقی و شرعی مباحثه را هم رعایت کنند . در بحث های سیاسی که معمولا همراه با تنش و کشمکش و حساسیت است رعایت نکات و اصول اخلاقی لازم تر وضروری تر به نظر می رسد . بحث های سیاسیِ هدفمند ، بسیار مطلوب و خوب است اما هیچگاه نباید حریم حرمت افراد و منزلت آنها شکسته گردد. بحمدالله سیاسیون و انقلابیون ما مسلمانند و قرآن کریم هم به عنوان نسخه شفابخش آنها را دعوت به خوبی ها و صلح و صفا و برادری و.... می نماید. در آیه 11 از سوره حُجُرات آمده است :
یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن یَکُونُواْ خَیْراً مِّنْهُمْ وَلَا نِسَآءٌ مِّن نِّسَآءٍ عَسَى أَن یَکُنَّ خَیْراً مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُواْ أَنفُسَکُمْ وَلَا تَنَابَزُواْ بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ وَمَن لَّمْ یَتُبْ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ
اى کسانى که ایمان آورده اید مبادا گروهى (از شما) گروهى دیگر را مسخره کنند، چه بسا که مسخره شدگان بهتر از مسخره کنندگان باشند و زنان نیز، زنان دیگر را مسخره نکنند، شاید که آنان بهتر از اینان باشند و در میان خودتان عیبجویى نکنید و یکدیگر را با لقب هاى بد نخوانید. (زیرا) فسق(نام والقاب کفر آمیز و زشت) پس از ایمان، بد رسمى است، (و سزاوار شما نیست.) و هرکس (از این اعمال) توبه نکند، پس آنان همان ستمگرانند.
به نظر بنده همین یک آیه برای رعایت ادب واخلاق برای همه ما در مقامِ مباحثات سیاسی و مانند آن کفایت می کند. امیدوارم که خداوند همه مارا از لغزشگاه ها و لغزش ها محافظت فرماید.
اصول پانزده گانه در بحث های سیاسی و ...
اصل یکُم : سلام کردن به یکدیگر
اصل دوم : رعایت احترام و ادب در کلام
اصل سوّم : مشخّص بودن موضوع و محدوده و هدفِ بحث
اصل چهارُم : موضوعِ بحث باید مهم و قابل توجه باشد.
اصل پنجم : بحث ها براساس حقیقت طلبی و روشن شدنِ واقعیت و حقیقت مسئله باشد
اصل ششم : نفی و اثباتِ موضوعِ بحث باید براساس شواهد مسلَّم و یا استنادِ مُعتبر و متکی بر استدلال عقلی یا شرعی یا قانونی یا عرفی یا وجدانی و فطری باشد
اصل هفتم : پرهیز از بحث های حاشیه ای که ارتباطی به موضوعِ بحث ندارد
اصل هشتم : توجه و دقّت در مطالب و گفته هایِ طرفِ مقابل
اصل نُهُم : اجتناب از تعصُّب های حزبی و گروهی و مانند آن
اصل دهُم : پرهیز از اِتّهام زنی ها و برچسب های ناروا و تخریب و توهین نسبت به یکدیگر
اصل یازدهُم : اجتناب از تحکُّم و دُگم اندیشی و جزم گراییِ مذموم و غیر منطقی
اصل دوازدهُم : دوری از تنش و پرخاشگری و لجاجت و لج بازی در مقام بحث
اصل سیزدهُم : رعایت انصاف و وجدان در مقام بحث ( توجه شود که منظورم قاعده عدل و انصاف نیست )
اصل چهاردهُم : نتیجه گیری از بحث های مطرح شده
اصل پانزدهُم: تسلیم در برابر سخن حق
سوم شهریور 1395 ه.ش
سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی
**حضرت آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی
برچسب ها : اصول پانزده گانه در بحث های سیاسی و ..-آیت الله سید اصغر سعادت ,
